Dobór okapu gastronomicznego:

Podstawą do doboru wydajności i rozmiaru okapu gastronomicznego są stosowane najczęściej dwie normy. Pierwsza z nich to harmonizowana norma PN-EN 16282-1:2017-09E oraz niemiecka norma VDI 2052. Obie odnoszą się do projektowania i eksploatacji systemów wentylacji w obiektach gastronomicznych, w tym do wymiarowania okapów kuchennych.

Norma PN-EN 16282-1:2017-09E określa ogólne wymagania dotyczące wentylacji kuchni, obejmując takie aspekty jak temperatura, wilgotność oraz hałas. Zawiera także metodę obliczania strumieni objętościowych powietrza. Norma ma zastosowanie do systemów wentylacyjnych w kuchniach przemysłowych, ich powierzchniach pomocniczych oraz w innych instalacjach przetwarzających żywność na potrzeby przemysłowe. Kuchnie i ich powierzchnie to specjalistyczne pomieszczenia, w których przygotowuje się posiłki, myje i czyści naczynia oraz przechowuje żywność . Norma ta jest zalecana do stosowania w przypadku wentylacji wszystkich kuchni, z wyjątkiem kuchni domowych. Co istotne, zawiera również wskazówki dotyczące wykorzystywania jej do weryfikacji efektywności systemów wentylacyjnych podczas inspekcji i pomiarów.

Norma VDI 2052 określa również parametry obliczeniowe ,ale szczegółowiej zajmuje się tematyką jaki rozmiaru urządzenia. Porusza m.in temat jaki okap powinien być wystarczająco szeroki, aby objąć całą powierzchnię płyty grzewczej, a najlepiej być od niej nieco szerszy. Zalecana odległość od płyty grzewczej (zarówno gazowej, jak i elektrycznej) to 70-75 cm dla okapów przyściennych i 60 cm dla okapów podszafkowych. W przypadku okapów przemysłowych, wymiary i odległości montażu mogą się różnić w zależności od rodzaju urządzenia i specyfiki kuchni. 

Rozmiar okapu gastronomicznego:

Poniższe informacje przewidują duże uproszczenie związane z doborem gabarytu okapu gastronomicznego. Firmy dostarczające rozwiązania biorą pod uwagę nie tylko wielkość stanowiska, ale również intensywność procesów np. gotowania, smażenia, pieczenie etc.

Szerokość: Okap powinien być co najmniej tak szeroki jak płyta grzewcza, a najlepiej nieco szerszy. 

Głębokość: Okap powinien być na tyle głęboki, aby efektywnie wychwytywać opary i zanieczyszczenia znad płyty grzewczej. 

Wysokość: Zalecana odległość montażu okapu przyściennego i skośnego to 70-75 cm nad płytą gazową i 60 cm nad płytą indukcyjną. 

Wysokość okapu wyspowego: Zależy od typu okapu oraz odległości od ściany, zalecana odległość od płyty grzewczej to 70-75 cm. 

Dodatkowe uwagi:

• W przypadku kuchni z piecem konwekcyjno-parowym, okap powinien być większy i mieć szerszy obrys zewnętrzny, aby efektywnie usuwać opary. 

Ważne jest, aby kanał wentylacyjny miał odpowiednią średnicę (najczęściej 150 mm), a w przypadku silnika zewnętrznego, nawet większą.  Należy unikać zbyt wąskich kanałów wentylacyjnych, ponieważ mogą one obniżać wydajność okapu i zwiększać poziom hałasu.  Przy wyborze okapu warto zwrócić uwagę na jego wydajność, poziom hałasu i design, aby spełniał on oczekiwania użytkownika.  Ważny jest również profesjonalny montaż okapu, aby zapewnić jego prawidłowe działanie i bezpieczeństwo. 

Warunki komfortu w kuchni gastronomicznej:

Komfort użytkownika w kuchni gastronomicznej jest zależny od utrzymania odpowiednich warunków środowiskowych. Optymalny zakres to temperatura w granicach 18–26°C oraz wilgotność względna od 30% do 90%, przy maksymalnej zawartości wilgoci w powietrzu wynoszącej 11,5 g/kg. Takie parametry zapewniają komfort pracy dla osoby ubranej w odzież o izolacyjności cieplnej 0,6 clo. Drugi, bardziej tolerowany zakres warunków środowiskowych, obejmuje temperatury do 32°C oraz wilgotność bezwzględną do 16,5 g/kg. Dodatkowo, prędkość powietrza zmienia się w zależności od temperatury i wynosi od 0,22 m/s przy 18°C do 0,54 m/s przy 34°C. Wartości parametrów zawartych w obszarze komfortu powinny być utrzymywane na stałe, chociaż dopuszczalne są również chwilowe zmiany, które mieszczą się w obszarze tolerowanym.

Ilość powietrza wywiewanego przez okap w kuchni gastronomicznej.

Samo zagadnienie jest bardziej skomplikowane niż mogło by się wydawać. Upraszczając, dobór wydajności możemy podzielić na dwa etapy: wstępny i szczegółowy. Dobór szczegółowy pozostawiamy całkowicie projektantowi instalacji. Dla wstępnych założeń możemy przyjąć ilość wymian w pomieszczeniu lub przeliczyć zapotrzebowanie na m2.

Obliczenia wstępne dla kuchni

Metoda wstępna jest stosowana, gdy projektant nie dysponuje szczegółowym projektem technologicznym i opiera się jedynie na ogólnych danych dotyczących kuchni. W takim przypadku, zgodnie z normą PN-EN 16282-1, używa się tabeli zawierającej wskaźnikowe ilości powietrza wentylacyjnego, które zależą od przeznaczenia przestrzeni w kuchni. Wskaźniki te wynoszą:

• 90 m³/h na 1 m² powierzchni dla ogólnej powierzchni kuchni,
• 120 m³/h na 1 m² dla przestrzeni, w których wykonywane są procesy takie jak smażenie, grillowanie, pieczenie oraz zmywanie naczyń.

VDI 2052, podobnie jak PN-EN 16282-1, również stosuje przeliczanie ilości powietrza przypadającej na 1 m² powierzchni podłogi. Zamiast tabeli, wytyczne niemieckie zawierają wykres, na podstawie którego można odczytać wymaganą ilość powietrza wentylacyjnego. Choć wykres jest mniej przejrzysty, dla ogólnej kuchni oraz przestrzeni do grillowania, smażenia i zmywania wartości te są zbliżone do tych podanych w normie. Dla przestrzeni przeznaczonych do pieczenia wykres VDI 2052 sugeruje wartość około 100 m³/(h·m²), podczas gdy norma PN-EN 16282-1 podaje wartość 120 m³/(h·m²). Oznacza to, że stosując wytyczne VDI 2052, dla tych przestrzeni strumień powietrza będzie niższy.

Jak wykonać szczegółowy dobór okapu dowiesz się w drugiej części artykułu.

Inne istotne aspekty związane z wyposażeniem okapu:

Podczas wyboru okapu poza częścią związaną z jego wielkością i krotnością wyciąganego powietrza niezwykle istotnym elementem jest dodatkowe wyposażenie okapu. Jednym z podstawowych elementów jest filtr. W podstawowych rozwiązaniach stosuje się tylko i wyłącznie filtr tłuszczowy. Profesjonalni producenci prześcigają się jednak w metodyce filtracji dokładając najczęściej filtry cyklonowe lub multicyklonowe. Dodatkowo często spotyka się rozwiązania związane z nawiewną kurtyną powietrzną w okapie i lampami UV lub ozonatorami powietrza.

Jak działa filtr cyklonowy i multi cyklonowy ?

Filtry multicyklonowe wykorzystują najczęściej siłę odśrodkową do efektywnej separacji cząsteczek tłuszczu z powietrza. Dzięki tej technologii osiągają skuteczność sięgającą 94% w przypadku cząsteczek o wielkości już od 6 µm (mikrometrów). Zastosowanie drugiego stopnia filtracji zwiększa tę skuteczność do 99% przy tej samej wielkości cząstki.

Kiedy powietrze nasycone tłuszczem trafia do filtra cyklonowego jest zmuszone zmienić swoją ścieżkę w serię wirów. Cząsteczki tłuszczu, mające zbyt dużą bezwładność, nie są w stanie podążać za krzywą strumienia cyklonu. Na skutek działania siły odśrodkowej, cząstki te uderzają w wewnętrzne ściany kanałów filtra i są skutecznie odseparowywane od powietrza, które następnie opuszcza system wentylacyjny.

Nawiewna kurtyna powietrzna w okapie

System nawiewny ma na celu zapewnienie większego komfortu pracy obsługi i częściowe ograniczenie przedostawania się oparów z gotowania poza przestrzeń stanowiska pracy. Wprowadzenie świeżego powietrza dokładnie tam, gdzie jest ono najbardziej potrzebne. To rozwiązanie znacząco poprawia warunki pracy personelu, dostarczając powietrze bezpośrednio do strefy kuchni, która narażona jest na najwyższe obciążenia cieplne. Nawiewniki, które równomiernie rozprowadzają powietrze z niską prędkością, pozwalają uniknąć przeciągów, minimalizując mieszanie się nawiewanego powietrza z oparami. Rozwiązanie to zapewnia również niezmienną skuteczność okapów w wychwytywaniu i zatrzymywaniu zanieczyszczeń.

Lampa UV / ozonator – po co stosuje się w okapach ?

Oba wymienione rozwiązania mają na celu niwelację zapachów powstałych w czasie procesu gotowania, smażenie czy pieczenia. Lampa UV generująca promień ultrafioletowy o długości 185 nM działa jak generator ozonu. Rozwiązanie to jest jednak skutecznie wypierane na rzecz profesjonalnych generatorów ozonu. Dzieje się tak ze względu na swoją problematykę działania związaną z koniecznością wymiany świetlówek i niską skutecznością w przypadku zabrudzenia lampy.

Czy okap kuchenny można wpinać do centrali z odzyskiem ciepła ?

Odpowiedź na to pytanie nie jest jednoznaczna. Można stosować takie układy, ale tylko w wypadku zastosowania skutecznej filtracji np. przez filtry cyklonowe. Dodatkowo warto zadbać podczas zamawiania centrali, aby producent zastosował wymiennik krzyżowy nadający się do mycia z większą szerokością lameli. Takie rozwiązanie gwarantuje bezawaryjne działanie układu.

Rekuperacja – co to jest ?

Rekuperacja jest to instalacja wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła. Składa się ona z centrali wentylacyjnej, która zapewnia obieg i filtrację powietrza oraz instalacji wentylacji. Instalacja składa się z części nawiewnej, wywiewnej, czerpni i wyrzutni powietrza.

Centrala wentylacyjna z odzyskiem ciepła – obieg powietrza w urządzeniu.

Czerpnia i nawiew powietrza.

W przeciwieństwie do tradycyjnej wentylacji wywiewnej stosowanej w mieszkaniach ,centrala wentylacyjna składa się z dwóch wentylatorów , filtrów i sekcji wymiennika do odzysku ciepła. Powietrze czerpane z zewnątrz dostaje się do centrali wentylacyjnej. Na początku przepływa ono przez filtr. Klasa filtra zależy od oczekiwań w stosunku co do jakości powietrza nawiewanego do pomieszczeń. W budynkach mieszkalnych zazwyczaj są to filtry w klasie F5 lub F7. Dla pomieszczeń o wyższych wymaganiach sanitarnych, takich jak np. sale operacyjne stosuje się filtry HEPA w klasie F11-F13.

Kolejnym etapem, chodź nie zawsze występującym jest ogrzanie powietrza nagrzewnicą wstępną. Zapewnia to ochronę przed zamarzaniem wymiennika, dzięki czemu rzadziej musi się on odszraniać. Nagrzewnice wstępne zazwyczaj są elektryczne i prawie zawsze są fabrycznie wbudowane w centralę.

Po tej wstępnej obróbce powietrze trafia do wymiennika odzysku ciepła. To tutaj powietrze ,które wywiewane jest z pomieszczeń budynku oddaje ciepło, powietrzu świeżemu i zimnemu. Dzięki tej sekcji ograniczamy straty ciepła związane z ogrzewaniem powietrza na potrzeby wentylacji nawet o 90%. W praktyce oznacza to ,że powietrze o temperaturze + 20 st.C jest w stanie ogrzać świeże powietrze o temperaturze – 10st.C do temperatury około +15st.C.

Zazwyczaj takie dogrzane i czyste powietrze dostarczamy już do pomieszczeń. Zdarza się jednak, że poddaje się je jeszcze dodatkowej obróbce temperaturowej i jakościowej przez stosowanie np. nagrzewnic, nawilżaczy, jonizatorów powietrza etc.

Wywiew i wyrzutnia.

Droga powietrza wywiewanego jest zdecydowanie prostsza i krótsza. Na początku powietrze pobierane jest z pomieszczeń sanitarnych i „brudnych” ( takich jak garderoba, korytarz, toaleta, wiatrołap). Przed dostaniem się do centrali powietrze przechodzi przez filtr celem usunięcia zanieczyszczeń. Działanie to ma zabezpieczyć wentylator i wymiennik przed zanieczyszczeniami. Kolejnym etapem jest przepływ przez wymiennik ciepła , a następnie zostaje ono usunięte z budynku za pomocą wyrzutni.

Czym sugerować się w czasie wyboru urządzenia do naszego budynku? Jaki rekuperator wybrać do naszego domu lub mieszkania? Mówiąc o budynku mieszkalnym należy rozpatrywać kilka aspektów. Sprawność urządzenia, cena i serwis z uwzględnieniem wszystkich jego aspektów.

Sprawność rekuperatora

Jest to parametr mówiący o współczynniku odzysku ciepła. Należy jednak określić realny odzysk ciepła. Jest to istotna kwestia ponieważ wielu producentów podaje maksymalną wartość odzysku dla konkretnych warunków, niekiedy wręcz laboratoryjnych. Często też producenci stosują markowe wymienniki ciepła, ale dobierają je tak, aby mały wymiennik przepuszczał dużą ilość powietrza, przez co dla warunków przepływu np. 3 m/s wymiennik ma sprawność 94%, a dla punktu pracy centrali sprawność spada do 80%. Ciężko mówić tu o patentach i innowacyjnych rozwiązaniach. W rzeczywistości producenci central wentylacyjnych mają do dyspozycji tylko kilka typów wymienników ciepła. Wyjątkiem jest polski producent central wentylacyjnych f-ma Bartosz , która opatentowała wymiennik spiralny i jest on niedostępny dla konkurencji.

Podstawowym, wymiennikiem jest wymiennik krzyżowy. Dziś jest on rzadko już spotykany w nowych urządzeniach. Jego miejsce zajął wymiennik krzyżowy przeciwprądowy ,który w dużym uproszczeniu składa się z podwójnego wymiennika krzyżowego. Tego typu rozwiązanie możemy spotkać u niemal każdego producenta central. Wpływ na jego skuteczność ma tu głównie jakość wykonania.

Wymiennik obrotowy ( rotor ) – wymiennik najczęściej spotykany w obiektach biurowych. Zasada działania oparta o obracający się rotor na ,którym następuje odzysk ciepła. Posiada właściwości entalpiczne, pozwalające na odzysk wilgoci w czasie pracy. W małych centralach domowych spotykany najczęściej w urządzeniach firmy Komfovent.

Wymiennik spiralny – wymiennik o konstrukcji walcowej opatentowany przez polskiego producenta rekuperatorów firmę Bartosz. Posiada bardzo wysoki współczynnik odzysku ciepła , ale jego efekt wizualny w cetralach typu Silver pozostawia sporo do życzenia. W dużych centralach i centralach z 1/2 wymiennika spiralnego wymiennik jest w całości zabudowany w obudowie centrali.

Wymiennik glikolowy – jest to typ wymiennika nie spotykany w budownictwie mieszkaniowym. Jest on wymiennikiem higienicznym stosowanym na potrzeby wentylacji szpitali i sal operacyjnych.

Cena rekuperatora

Wykonując porównanie cen urządzeń najkorzystniej wypadają tu rodzime produkty. Rekuperatory firmy Bartosz, Frapol, Thessla Green są zdecydowanie tańsze od central wentylacyjnych Swegon czy Zhender , a w naszej ocenie funkcjonalności i parametrów nie odbiegają od zagranicznej konkurencji. W praktyce oznacza to ,że jeśli nie musimy to nie warto jest przepłacać. Zdarza się nam czasami montować rekuperatory np. firmy Komofovent lub Zhender, ale najczęściej wynika to z uzasadnionych przyczyn takich jak wymiary lub rozkład króćców przyłączeniowych. Jeśli jednak nie jesteś zmuszony to warto kupować produkty krajowe.

Serwis

Tu sytuacja ma się podobnie jak w czasie rozpatrywania kwestii ceny zakupowej urządzenia. Kupując centrale wentylacyjne polskich producentów, nie jesteśmy narażeni na ściąganie części z za granicy w przypadku wycofania się dystrybutora. Przeważnie serwisy polskich producentów są też tańsze ,niż ich zagraniczne odpowiedniki. Dobrze też sprawdzić odległość serwisu od miejsca montażu. Producent dolicza za to dodatkową kwotę miejsce montażu jest po za siedzibą producenta. W Krakowie znajdą Państwo np. serwis central wentylacyjnych Bartosz, Frapol Onyx i Thessla Green.

Rekuperator do mieszkania.

Jest to coraz częściej rozpatrywane zagadnienie. Czy jest wykonalne? Oczywiście ,że tak. Możemy wybrać bardziej zaawansowane technologicznie urządzenie przypominające centralę wentylacyjną do domu, lub zastosować rekuperator naścienny. Przykładem takiego urządzenia jest rekuperator firmy Mitsubishi typu Lossnay VL o wydajnościach 50-150m3/h. Jest to ekonomiczne i proste rozwiązanie. Niemniej jednak sprawdza się w warunkach mieszkaniowych. Jego największą wadą jest brak możliwości rozprowadzenia instalacji kanałowej do wszystkich pomieszczeń. Bezsprzecznie należy jednak stwierdzić ,że działa prawidłowo i świetnie nadaje się do małych mieszkań, kamienic, apart hoteli, właściwie wszędzie tam ,gdzie nie ma możliwości zastosowania profesjonalnej centrali wentylacyjnej.

Chcesz dowiedzieć się więcej na temat rekuperacji ? Skontaktuj się z nami.

W nowym budownictwie standardem stało się stawianie pionu okapowego. Pion ten nie jest wymagany przez przepisy prawa budowlanego, ale znacznie podnosi komfort użytkowania mieszkania. Pozwala też uniknąć wielu problemów wynikających z wpinania okapu do pionu wentylacji kuchni. Jest to bardzo ważna informacja, ponieważ instalacje to są inaczej projektowane oraz powinny posiadać inne wyposażenie techniczne.

Czym różni się pion okapowy od wentylacyjnego?

W nowym budownictwie mieszkaniowym znajdziemy dwa piony wentylacyjne. Jak więc prawidłowo podłączyć okap ? Jeżeli nie jesteś pewny , który służy do wpięcia okapu poproś o dokumentację od dewelopera. Jeżeli nie masz skąd uzyskać takiej informacji pion okapowy jest ma zazwyczaj większy przekrój. Wynika to z tego ,że wentylacja kuchni ma mniejszy wydatek powietrza – zazwyczaj jest to 50m3/h.

Dodatkową wskazówką jest klapa zwrotna na króćcu przyłączeniowym. Jeżeli klapa nie została zdemontowana przez brygadę budowlaną to jest to dla nas informacja umożliwiająca rozpoznanie właściwej instalacji. Jeżeli nie znajdziemy klapy zwrotnej to powinniśmy ją zamontować. Klapa zwrotna zapobiega przedostawaniu się zapachów z innych lokali znajdujących się w tym samym pionie. W naszej ocenie na chwilę obecną najlepsze klapy zwrotne to te wyposażone w dodatkowy magnes np. Harmann FROGG lub Brookvent BRF magneto.

Dobre praktyki wykonawcze.

Podczas podłączania okapu do króćca od pionu wentylacyjnego pamiętaj o zastosowaniu wcześniej wspomnianej klapy zwrotnej. Użyj sztywnego i nie dziurkowanego przewodu elastycznego spiro. Ważne ,aby nakładając fleks na kształtki warto dodatkowo okleić wszystkie połączenia. Ważne jest również sprawdzić jakiej wydajności okap przewidział projektant w założeniach projektowych. Pozwala to uniknąć wielu problemów z administracją i sąsiadami.

Wentylacja lokalu gastronomicznego to zdecydowanie bardziej skomplikowany temat niż wentylacja mechaniczna w pozostałych obiektach. Często mamy do czynienia z dwoma częściami o różnym wymaganiach połączonych ze sobą. Wentylacja kuchni i wentylacja restauracji ( jako części konsumpcyjnej ) rządzą się innymi wymaganiami. Dodatkowo musimy poradzić sobie jeszcze z problemem przenikania zapachów między tymi dwoma pomieszczeniami. Zacznijmy od kwestii wymagań.

Jak wykonać wentylację kuchni w lokalu gastronomicznym?

Podejmując decyzję o uruchomieniu profesjonalnej kuchni musimy zapewnić wyciąg z pomieszczenia na poziomie 10-50 wymian /h. W praktyce trzeba to skonfrontować z wartością wyciągu na poziomie 600-1000m3/ jeden mb okapu. Wentylator powinien być dedykowany do wentylacji kuchni. Przykładem takiego urządzenia jest wentylator COOKVENT f-my Harmann. Stosowanie wentylatorów ,które nie są przygotowane do warunków pracy w kuchni ulegają częstym awariom.

Przykład obliczeń wydajności wentylatora:

Jeżeli posiadamy kuchnie o powierzchni 5m x 5m x h=3m to kubatura powierzchni wynosi 125m3. W lokalu zamontowano 3mb okapu nad urządzeniami do smażenia np frytek. Ze względu na dużą intensywność smażenia przyjmujemy 1000m3/mb okapu. Zapotrzebowanie na wyciąg wynosi 3000m3/h. Teraz sprawdzamy czy mieści się to w zakresie ilości wymian. 3000m3 : 125m3 = 24 wymiany. Wartość mieści się w zakresie ilości wymian normatywnych, więc przyjmujemy wartość za prawidłową.

Równie ważny jest nawiew powietrza, który skompensuje ilość powietrza wywiewanego. Najlepszym rozwiązaniem jest nawiew przez okap kondensacyjny. Nawiewane powietrze tworzy wstępną kurtynę, aby zapach ze smażenia nie rozchodził się po pomieszczeniu. Dobrą praktyką jest wykonanie dodatkowego nawiewu przez nawiewnik szczelinowy nad drzwiami łączącymi kuchnię i salę konsumpcji. Tworzy do dodatkową kurtynę powietrzną i uniemożliwia przedostawanie się zapachu z kuchni w stronę klientów.

W kuchni trzeba zapewnić również temperaturę 20-22 st. i wilgotność względną na poziomie 40-50%. Jeżeli z gotowania mamy bardzo duże zyski ciepła można rozważać grawitacyjne doprowadzenie powietrza świeżego. Trzeba jednak pamiętać ,że zimą powietrze ma temperaturę zewnętrzną ,więc rura musi być dobrze zaizolowana izolacją termiczną przeciw wykraplaniu. Jeżeli nie jesteśmy pewni naszych zysków lepszym rozwiązaniem jest zapewnienie nawiewu mechanicznego wraz z nagrzewnicą powietrza. Jest to rozwiązanie aprobowane przez naszą firmę.

Wentylacja restauracji – ile wymian na salę konsumpcji ?

W części ,gdzie klienci spożywają posiłki wykonuje się od 5-10 wymian powietrza w ciągu godziny. Jeżeli mamy do czynienia z bardzo małą salą na wiele osób możemy przyjąć wymianę na poziomie 30m3/h na jedną osobę. Podobnie jak w przypadku kuchni przepisu nie stosujemy zamiennie, a rozpatrujemy go wspólnie. W tym przypadku należy również pamiętać o wymogach znajdujących się w Prawie Budowlanym. Warunki techniczne wskazuję, że przy wymianie na poziomie 500m3/h należy stosować wentylację z odzyskiem ciepła – rekuperację.

Ile kosztuje wentylacja restauracji ?

Koszt dobrze wykonanej wentylacji w profesjonalnej kuchni zaczyna się od około 20 tyś. zł. Są jednak okapy ,które kosztują znacznie więcej. Wykonując wentylację w bardzo wysokim standardzie koszt takiej instalacji sięga około 100 tyś. zł.

Dodatkowo pozostaje instalacja wentylacji części konsumpcyjnej. Tu cena jest bardzo płynna. W zależności od wielkości lokalu i lokalizacji centrali mamy tu bardzo duże widełki cenowe. Np. dla lokalu o powierzchni 100m2 i wys. 3m, przy minimalnej krotności wymian – powinniśmy zapewnić 1500m3/h wymiany powietrza. W przypadku centrali wewnętrznej w podstawowym wykonaniu cena oscyluje w granicach 30-50 tyś. zł. Stosując centralę wewnętrzną i ewentualne obróbki blacharskie cena może być nawet dwa razy wyższa.

Możemy więc powiedzieć ,że wentylacja lokalu gastronomicznego składającego się z kuchni i restauracji to łączny koszt zaczynający się od 50 tyś. zł. Całość inwestycji w dużych lokalach często przekracza nawet 200 tyś. zł.

Chcesz wycenić instalację wentylacji do swojego lokalu? Skontaktuj się z nami.

Wentylacja mechaniczna w mieszkaniu z założenia ma zapewniać utrzymanie dobrych warunków higienicznych. Czasami ,gdy wentylacja ulega rozregulowaniu staje się przyczyną wielu problemów. Pierwsze kroki jakie podejmujemy to powiadomienie o tym fakcie zarządcy budynku. Następnie powinniśmy uzbroić się w cierpliwość. Poniżej omówimy podstawowe parametry jakie powinna spełniać wentylacja oraz podstawowe problemy z nią związane. Postaramy się również wskazać drogą do ich rozwiązania.

Podstawowe parametry związane z wentylacją mieszkań.

Wydajność wentylacji – w budynkach mieszkalnych obowiązują nas przepisy wynikające bezpośrednio z prawa budowlanego. Wydajność wentylacji jest szczegółowo określona w warunkach technicznych dla pomieszczeń sanitarnych takich jak kuchnia, łazienka, toaleta czy garderoba. Wywiew z tych pomieszczeń powinien odbywać się w wartościach kuchnia 50-70m3/h ( w zależności czy mamy kuchnię z instalacją gazową czy płytą elektryczną/indykcyjną), łazienka – 50m3/h, toaleta – 30m3/h i garderoba – 15m3/h).

Hałas – normy przywołane w rozporządzeniu również określają wartości odnoszące się do hałasu emitowanego ze źródeł wentylacji w budynku.

Wymienione powyżej parametry są źródłem najczęściej zgłaszanych problemów związanych z wentylacją mechaniczną.

Słaba wentylacja – co robić ?

Jeżeli po kontroli okazuje się ,że w naszym mieszkaniu mamy za słabą wentylację to rozpoczynamy prace dążące do jej poprawy. Na początek należy przygotować przekrój instalacji ,której problem dotyczy. Po naniesieniu wartości z innych mieszkań należy je zsumować. Jeśli całkowita wartość pomiarów jest właściwa wystarcza zazwyczaj zwykła regulacja. Przy czym należy tu zaznaczyć ,że nie zawsze jest ona łatwa do wykonania, a czasem wręcz nie możliwa, jeżeli część mieszkańców nie udostępni swoich lokali. W takim wypadku dążymy do wyregulowania jak największej części instalacji i sprawdzamy na ile nasze działania przyniosły wymierny efekt.

Jeśli suma pomiarów odbiega od projektowanej wartości to regulujemy wyregulować pracę wentylatora, a by jego wydajność na wyrzutni odpowiadała wydajności projektowanej. Pojawia się tu jednak ryzyko, że zwiększenie wydajności urządzenia , zwiększy również hałas pochodzący od urządzenia.

W takim wypadku najczęściej wymienia się wentylatory na dachu ,na takie ,które obsłużą wykonaną instalację. Związane jest to zazwyczaj z dużymi nakładami finansowymi i nie każda wspólnota decyduje się na takie inwestycje.

Podobna sytuacja ma miejsce kiedy mamy do czynienia z wentylacją ciśnieniową lub higrosterowalną. Tu jednak większość pracy związana jest z zakazem wymiany kratek systemowych na dekoracyjne. Po wykonaniu nastawy parametrów na wentylatorze wentylacja powinna pracować prawidłowo. Dlaczego kratki systemowe są tak ważne? Ponieważ ograniczają straty ciśnienia w instalacji, zapewniając nominalny przepływ, dzięki czemu wentylator nie zwiększa swoich obrotów, aby kompensować ciśnienie w instalacji.

W celu wykonania pomiarów i regulacji instalacji wentylacji skontaktuj się z naszym biurem.

Głośna wentylacja – co robić ?

W przypadku ,gdy hałas związany z wentylacją lub klimatyzacją staje się dla nas uciążliwy należy wykonać pomiar hałasu. Ważne ,aby pomiar był wykonany odpowiednim urządzeniem w warunkach określonych w normie PN-87/B-02156 (Metody pomiaru dźwięku A w budynkach mieszkalnych). Aplikacje na telefon, czy urządzenia typu decybelomierz w przedziale 200-1000zł praktycznie w żaden sposób nie odzwierciedlają prawdziwej sytuacji. Miernik musi być całkowany z dokładnością mikrofonu =1. Mikrofon powinien być elektrostatyczny. Zarówno miernik jak i mikrofon muszą posiadać aktualne świadectwo legalizacji potwierdzone właściwą kalibrację.

Zacznijmy jednak od początku omawiając podstawy prawne. Kwestia wymagań dotyczących hałasu została określona w Warunkach Technicznych oraz przywołanej w nich Polskiej Normie PN-87/B-02151/02 – ( Akustyka budowlana. Ochrona przed hałasem pomieszczeń w budynkach. Dopuszczalne wartości dźwięku w pomieszczeniach). Dodatkowym dokumentem jest Dyrektywa nr 2002/49/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 25 czerwca 2002 r. odnosząca się do oceny i zarządzania poziomem hałasu w środowisku. Zgodnie z tymi aktami prawnymi równoważny poziom dźwięku A przenikającego do pomieszczeń mieszkalnych od wszystkich źródeł hałasu łącznie nie powinien przekraczać poziomu 40 dB(A) w ciągu dnia (6⁰⁰– 22⁰⁰) odniesionego do najniekorzystniejszych 8 godzin i 30 dB(A) w ciągu nocy (22⁰⁰– 6⁰⁰) odniesionego do najniekorzystniejszej półgodziny, natomiast w kuchni i pomieszczeniach sanitarnych odpowiednio: 45 dB(A) i 35 dB(A).

Natomiast poziom dźwięku A przenikającego do pomieszczeń mieszkalnych od wyposażenia technicznego budynku oraz innych urządzeń w budynku i poza budynkiem, odpowiednio: 35 dB(A) i 25dB(A), oraz 40 dB(A).

W praktyce oznacza to, że jeżeli wskazane powyżej wartości są osiągnięte nie można dochodzić żadnych roszczeń. Jeśli jednak jest inaczej to deweloper na podstawie rękojmi powinien usunąć wadę.

Chcesz wykonać pomiar skuteczności wentylacji lub pomiar hałasu? Skontaktuj się z nami.

Od kilku lat możemy śledzić trend montowania wentylacji mechanicznej w budynkach wielorodzinnych zamiast wentylacji grawitacyjnej. Czy jest to konieczne i lepsze rozwiązanie? Według przepisów prawa wentylację mechaniczną należy stosować w budynkach wysokich. Budynki niskie i średnie nie wymagają tego typu rozwiązania. Należy jednak zaznaczyć ,że dobrze wykonana instalacja wentylacji mechanicznej jest rozwiązaniem zdecydowanie lepszym.

Co nam daje wentylacja mechaniczna ?

Na początku należy zaznaczyć, że wentylacja mechaniczna zapewnia pewną formę bezpieczeństwa. Dzięki temu ,że obieg powietrza jest wymuszony mamy pewność ,że nasze mieszkanie jest odpowiednio wentylowane. W praktyce oznacza to, że chronimy budynek i nasze zdrowie przed negatywnymi skutkami złej wentylacji. Dzięki prawidłowej wymianie powietrza poprawia się nasze samopoczucie, a my unikamy alergii i uczuleń skórnych. W budynku unikamy wykraplania wilgoci, co zapobiega rozwojowi grzybów i pleśni na powłokach ścian i sufitów.

Czy wentylacja mechaniczna posiada wady?

Tak. Największą wadą wentylacji mechanicznej jest to ,że jej prawidłowe działanie zależne jest od dobrze wykonanego projektu i jego wykonania. Niewątpliwie to te czynniki mogą negatywnie wpływać na akustykę i wydajność wentylacji. Niemniej ważną kwestią jest fakt ,że budynkach wielorodzinnych instalacja wentylacji mechanicznej należy do części wspólnych i często jej prawidłowe działanie jest uzależnione od wszystkich mieszkańców ,którzy z niej korzystają.

Właściwą praktyką jest nieingerowanie w układ. Zatykanie kratek, wyjmowanie ich oraz próby samodzielnej regulacji często kończą się rozregulowaniem całości systemu. Producenci wentylatorów jak Harmann, Brookvent czy Aereco wciąż prześcigają się w rozwiązaniach sterowania , które reaguje na zmiany powodowane przez użytkowników. Niemniej nie są to rozwiązania ,które sterują wentylacją bez żadnych ograniczeń i są w stanie zapewnić prawidłową wentylację w przypadku ,gdy więcej niż jedna osoba w pionie zaczyna pracować nad rozregulowaniem układu.

Ostatnim minusem ,a właściwie w mojej ocenie jedyną prawdziwą wadą tego układu jest wprowadzanie świeżego powietrza przez nawiewnik ścienny lub okienny. Podczas zimy jest to kwestia naprawdę uciążliwa. Nie tylko powoduje nieprzyjemne odczucie chłodu, ale jest też przyczyną wykraplania się wody na samym nawiewniku.

Podsumowanie

Wentylacja mechaniczna w bloku nie wątpliwie jest instalacją mającą zapewniać dobre warunki higieniczno-sanitarne i poprawiać bezpieczeństwo budynku. Jeśli pominiemy czynnik ludzki możemy przyjąć ,że jej uciążliwość w czasie zimy jest znikoma w porównaniu z korzyściami związanymi z wymianą powietrza. Niemniej jednak problemy się zdarzają . Należy wtedy pamiętać ,że przy dobrej woli administracji i sąsiadów ,większość kwestii związanych z hałasem i złą wydajnością można rozwiązać przy stosunkowo niskich nakładach finansowych.

Montaż, projektowanie, konsultacje, pomiary wentylacji. Masz dla nas zadanie? Skontaktuj się z nami.

Pomiar skuteczności wentylacji – podstawa prawna.

Badanie skuteczności wentylacji wykonujemy w dwóch przypadkach. W pierwszym podczas przekazywania budynku do użytkowania, aby sprawdzić czy instalacja działa prawidłowo, czyli czy osiąga wartości projektowane. Drugi przypadek to okresowe badanie wydajności wentylacji w obiektach budowlanych. W zależności od budynku wykonujemy je raz lub dwa razy w roku dla budynków o powierzchni dachu powyżej 1000[m2] lub powierzchni zabudowy powyżej 2000[m2]. Wynika to wprost z art.62.ust. 1 „Prawa budowlanego”:

Obiekty budowlane powinny być w czasie ich użytkowania poddawane przez właściciela lub zarządcę kontroli:

1) okresowej, co najmniej raz w roku, polegającej na sprawdzeniu stanu technicznego:

a) elementów budynku, budowli i instalacji narażonych na szkodliwe wpływy atmosferyczne i niszczące działania czynników występujących podczas użytkowania obiektu,

b) instalacji i urządzeń służących ochronie środowiska,

c) instalacji gazowych oraz przewodów kominowych (dymowych, spalinowych i wentylacyjnych);

2) okresowej, co najmniej raz na 5 lat, polegającej na sprawdzeniu stanu technicznego i przydatności do użytkowania obiektu budowlanego, estetyki obiektu budowlanego oraz jego otoczenia; kontrolą tą powinno być objęte również badanie instalacji elektrycznej i piorunochronnej w zakresie stanu sprawności połączeń, osprzętu, zabezpieczeń i środków ochrony od porażeń, oporności izolacji przewodów oraz uziemień instalacji i aparatów;

3) okresowej w zakresie, o którym mowa w pkt 1, co najmniej dwa razy w roku, w terminach do 31 maja oraz do 30 listopada, w przypadku budynków o powierzchni zabudowy przekraczającej 2000 m[2] oraz innych obiektów budowlanych o powierzchni dachu przekraczającej 1000 m[2] osoba dokonująca kontroli jest obowiązana bezzwłocznie pisemnie zawiadomić właściwy organ o przeprowadzonej kontroli.

Metodologia pomiarów.

Do pomiarów przepływu powietrza wentylacyjnego mamy do dyspozycji kilka urządzeń. W zależności, który fragment instalacji badamy ,stosujemy dedykowane urządzenie do badania przepływu powietrza tej części instalacji. W praktyce oznacza to ,że anemometr stosujemy głównie do badania kratek wentylacyjnych i czerpni, szczególnie o dużej powierzchni. Do zaworów wentylacyjnych, kratek higro oraz kratek stałego wydatku należy stosować anemometr z kołnierzem pomiarowym. Jest to bardzo istotna kwestia ponieważ to najczęściej przy tych pomiarach firmy instalacyjne i serwisowe popełniają błąd wykonując pomiar samym anemometrem skrzydełkowym. Do pomiaru kratek wirowych, nawiewników szczelinowych itp. o dużych średnicach najlepiej sprawdza się balometr.

Dodatkowo możemy też mierzyć przepływ na fragmentach instalacji. Do tego typu pomiarów wykorzystujemy rurkę Pitota lub anemometry o średnicy około 14mm. Po nawierceniu otworu w kanale wentylacyjnym dokonujemy pomiaru, a następnie otwór szczelnie zaślepiamy ,aby nie powodować strat powietrza w instalacji.

Protokół i zalecenia

Każde tego typu pomiary kończą się protokołem z przeprowadzonego badania. Co w takim protokole powinno się znaleźć. Na początek podstawa prawna z przeprowadzonej kontroli. Jest nią najczęściej dokumentacja projektowa i przepisy prawa budowlanego, czasami rozszerzone o normy i ustalenia z inwestorem.

Drugim obowiązkowym elementem jest tabela wyników z pomiaru skuteczności wentylacji, zestawiona z wartościami projektowanymi oraz zaznaczoną odchyłką. Należy pamiętać , że wartości muszą mieścić się w ściśle określonych granicach nie tylko na pojedynczym punkcie, ale również na całej instalacji. Całość wyników należy koniecznie przeanalizować i wskazać zalecenia.

Zalecenia to zbiór niezbędnych prac koniecznych do wykonania w celu usunięcia niezgodności na instalacji. W zależności od ilości i wagi nieprawidłowości instalacja może zostać warunkowo dopuszczona do użytkowania. Podczas ,gdy usterki wpływają na pracę instalacji w sposób uniemożliwiający jej prawidłowe działanie, usterki usuwa się w trybie natychmiastowym.

Reasumując, pomiar skuteczności wentylacji jest oceną faktycznego stanu wentylacji. Należy mieć na uwadze, że jest to instalacja ,która z czasem ulega niemal zawsze rozregulowaniu. Przede wszystkim jest to wynikiem zmiany punktu pracy wentylatorów spowodowanej choćby przez zużycie części mechanicznych. Zdarza się również ingerencja osób trzecich jak również zwykłe awarie.

Chcesz wykonać pomiar skuteczności wentylacji? Skontaktuj się z nami.

Serwis wentylacji – od czego zacząć?

Serwis sytemu wentylacyjnego należy rozpocząć od zapoznania się z dokumentacją serwisowanej instalacji. Warto również zadać pytania dotyczące pracy instalacji. Nie raz użytkownik jest w stanie wskazać problemy ,niezauważalne w czasie serwisu. Wróćmy jednak do instalacji. Na początek należy określić jakie urządzenie jest sercem naszego układu i jaką instalację obsługuje. Jako motor napędowy układu może być wykorzystany wentylator lub centrala wentylacyjna. Typów instalacji mamy wiele, ale na początku zajmujemy się tylko punktami nawiewnymi i wywiewnymi.

Rozpoczęcie serwisu urządzeń i instalacji.

Kiedy określimy już informacje określone w powyższym akapicie rozpoczynamy od dokładnego sprawdzenia poprawności pracy naszego urządzenia. Sprawdza się tu właściwie wszystkie elementy ruchome, pasy klinowe, łożyska, wały etc. Następnie wymieniamy filtry, czyścimy łopatki wentylatorów, jak również samą centralę. Jeżeli mamy do czynienia z bardziej rozbudowanym układem musimy w kolejnym kroku zbadać poprawność pracy automatyki. Jeśli wszystko działa poprawnie dobrze jest przynajmniej wstępnie określić punkt pracy wentylatora w stosunku do nastawy na regulatorach (falownikach, potencjometrach itp.). Warto to zrobić ,żeby nie wykonywać dwa razy pomiaru, aczkolwiek nie jest to punkt konieczny, a czasem wręcz nie możliwy do określenia.

Przystępujemy do wykonywania pomiarów. W zależności od typu kratek, nawiewników czy zaworów do pomiaru skuteczności wentylacji używamy różne przyrządy pomiarowe takie jak anemometr skrzydełkowy, balometr, rurka pitota , jak również akcesoria dodatkowe np. kołnierze pomiarowe.

Jeśli wszystko dobrze poszło przechodzimy do wypisania protokołu. Co powinien zawierać protokół z pomiarów opisujemy w artykule o podstawie prawnej przeglądów wentylacyjnych.

Co zrobić ,gdy jednak coś nie działa?

W przypadku awarii urządzenia sprawa jest dość prosta należy ją usunąć. Co jednak w przypadku ,gdy wszystko działa poprawnie ,a pomiary nie wychodzą.

Na początek warto porównać sumę naszych wyników z kratek wywiewnych w stosunku do pomiaru na wyrzutni powietrza. Analogiczną czynność wykonujemy z instalacją czerpni i nawiewnikami. Jeśli wynik znacznie się różni tzn. kiedy wynik na wyrzutni jest większy od pomiarów wewnątrz rozważamy usterkę pod kątem nieszczelności instalacji. Ewentualnie należy się zastanowić czy metoda ,którą wykonaliśmy pomiar nie jest obarczona błędem np. wykonania pomiarów złym urządzeniem, nieskalibrowanym itd.

Jeśli jednak wyniki się pokrywają ,a powietrza jest za mało analizujemy wykonaną instalację pod kątem projektowym. Musimy jak najdokładniej zmierzyć opory instalacji wentylacji i porównać je z punktem pracy urządzenia mechanicznego ( wentylatora lub centrali wentylacyjnej.) Tu może okazać się, że urządzenie jest źle dobrane w stosunku do instalacji lub, że zmiany wykonawcze wpłynęły w sposób istotny na zaprojektowaną instalację. Pozostaje nam wtedy poprawa instalacji lub wymiana urządzenia na takie ,które obsłuży wykonaną instalację.

Co w przypadku ,gdy wciąż wszystko wygląda na działające prawidłowo, a jednak nie działa. Rozważamy wtedy ostatni scenariusz. Urządzenie nie spełnia parametrów deklarowanych przez producenta. Zdarza się to bardzo rzadko, a jeśli już to najczęściej w urządzeniach szytych na miarę i najczęściej tanich producentów.

Wnioski:

Reasumując serwis wentylacji nie jest zazwyczaj tak prosty jak mogłoby się wydawać. Firma wykonująca przegląd musi posiadać nie tylko wiedzę techniczną, ale również projektową. Dodatkowo musi być wyposażona we właściwy sprzęt pomiarowy, który na czas pomiarów winien posiadać certyfikat kalibracji urządzenia.

Chcesz wykonać serwis wentylacji ? Skontaktuj się z nami.

W artykule postaramy się wyjaśnić dlaczego pomiar skuteczności wentylacji Kraków jest tak ważny i jak prawidłowo go wykonać.

Po co wykonywać pomiar skuteczności wentylacji?

Pomiar skuteczność wentylacji wykonuje się, aby sprawdzić czy wentylacja w budynku działa prawidłowo. Nie prawidłowo działająca wentylacja jest powodem wielu problemów. Skutki złej wentylacji możemy podzielić na dwie grupy: widoczne i nie mniej ważne niewidoczne.

Do tych najważniejszych skutków widocznych możemy zaliczyć powstawanie grzybów i pleśni na ścianach uszkodzenia / pęcznienie materiałów wykonanych z drewna takich jak między innymi podłogi i meble. Te mniej problematyczne ,ale również odczuwalne to cofka na kratkach w kuchni i łazience czy parowanie szyb w oknach.

Istnieją również skutki nie widoczne. To właśnie one mogą się okazać najbardziej kłopotliwe. Pierwszy to uszkodzenia konstrukcji budynków, tej nie widocznej gołym okiem. Przez brak wymiany powietrza pogarsza się również nasze samopoczucie. Możemy mieć problem z koncentracją, doświadczać bólu, a nawet zawrotów głowy. Zdarza się czasami ,że na skórze pojawiają się zaczerwienia ,podrażnienia, uczulenia ,jak również alergie.

Reasumując problemów występujących na skutek złej wentylacji jest tak dużo ,że na pewno nie można bagatelizować tego zjawiska. W przypadku podejrzenia nie działającej wentylacji warto skontrolować jej prace i koniecznie poddać naprawie.

Czym są pomiary skuteczności wentylacji?

Pomiary skuteczności wentylacji polegają na wykonaniu pomiaru przepływu powietrza przez powierzchnię kratki wentylacyjnej. Następnie wykonuje się porównanie zmierzonej wartości z wartością projektowaną lub narzucaną przez przepisy prawa budowlanego. Nie mniej ważne od samego pomiaru, jest wykonanie poprawnego protokołu. Dokument powinien składać się z części formalno-prawnej, opisu badanej instalacji, tabeli z pomiarami i co najważniejsze z zaleceniami dla instalacji odbiegających od normatywnych, aby można ją było naprawić. Ostatnim elementem jest ocena czy budynek nadaje się do użytkowania.

Jak często należy wykonywać pomiary skuteczności wentylacji i w jaki sposób?

Częstotliwość wykonywania próby wynika wprost z przepisów prawna budowlanego. Dla budynków o powierzchni zabudowy mniejszej niż 2000m2 lub powierzchni dachu budynku mniejszej niż 1000m2, przeglądy należy wykonywać jeden raz w roku. Dla budynków wielkokubaturowych przekraczających w/w wartości kontrolę wykonuje się dwa razy w roku.

Podczas wykonywania pomiarów ważne jest ,aby zastosować odpowiednie narzędzia pomiarowe. Podstawowymi przyrządem jest anemometr skrzydełkowy i balometr. Anemometr jest urządzeniem którym możemy zmierzyć średnią prędkość powietrza na kratce. Urządzenia wyższej klasy przeliczają od razu prędkość na wydajność, ale w tym celu wymagają kołnierza pomiarowego. Przykładem takiego urządzenia jest anemometr testo 417. Kolejnym urządzeniem dedykowanym do nawiewników wirowych i nawiewników szczelinowych jest balometr z rękawami pomiarowymi do różnych typów kratek wentylacyjnych.

Chcesz zbadać skuteczność wentylacji? Skontaktuj się z nami !