Pomiar skuteczności wentylacji - co należy wiedzieć ?

Pomiar skuteczności wentylacji – podstawa prawna.

Badanie skuteczności wentylacji wykonujemy w dwóch przypadkach. W pierwszym podczas przekazywania budynku do użytkowania, aby sprawdzić czy instalacja działa prawidłowo, czyli czy osiąga wartości projektowane. Drugi przypadek to okresowe badanie wydajności wentylacji w obiektach budowlanych. W zależności od budynku wykonujemy je raz lub dwa razy w roku dla budynków o powierzchni dachu powyżej 1000[m2] lub powierzchni zabudowy powyżej 2000[m2]. Wynika to wprost z art.62.ust. 1 „Prawa budowlanego”:

Obiekty budowlane powinny być w czasie ich użytkowania poddawane przez właściciela lub zarządcę kontroli:

1) okresowej, co najmniej raz w roku, polegającej na sprawdzeniu stanu technicznego:

a) elementów budynku, budowli i instalacji narażonych na szkodliwe wpływy atmosferyczne i niszczące działania czynników występujących podczas użytkowania obiektu,

b) instalacji i urządzeń służących ochronie środowiska,

c) instalacji gazowych oraz przewodów kominowych (dymowych, spalinowych i wentylacyjnych);

2) okresowej, co najmniej raz na 5 lat, polegającej na sprawdzeniu stanu technicznego i przydatności do użytkowania obiektu budowlanego, estetyki obiektu budowlanego oraz jego otoczenia; kontrolą tą powinno być objęte również badanie instalacji elektrycznej i piorunochronnej w zakresie stanu sprawności połączeń, osprzętu, zabezpieczeń i środków ochrony od porażeń, oporności izolacji przewodów oraz uziemień instalacji i aparatów;

3) okresowej w zakresie, o którym mowa w pkt 1, co najmniej dwa razy w roku, w terminach do 31 maja oraz do 30 listopada, w przypadku budynków o powierzchni zabudowy przekraczającej 2000 m[2] oraz innych obiektów budowlanych o powierzchni dachu przekraczającej 1000 m[2] osoba dokonująca kontroli jest obowiązana bezzwłocznie pisemnie zawiadomić właściwy organ o przeprowadzonej kontroli.

Metodologia pomiarów.

Do pomiarów przepływu powietrza wentylacyjnego mamy do dyspozycji kilka urządzeń. W zależności, który fragment instalacji badamy ,stosujemy dedykowane urządzenie do badania przepływu powietrza tej części instalacji. W praktyce oznacza to ,że anemometr stosujemy głównie do badania kratek wentylacyjnych i czerpni, szczególnie o dużej powierzchni. Do zaworów wentylacyjnych, kratek higro oraz kratek stałego wydatku należy stosować anemometr z kołnierzem pomiarowym. Jest to bardzo istotna kwestia ponieważ to najczęściej przy tych pomiarach firmy instalacyjne i serwisowe popełniają błąd wykonując pomiar samym anemometrem skrzydełkowym. Do pomiaru kratek wirowych, nawiewników szczelinowych itp. o dużych średnicach najlepiej sprawdza się balometr.

Dodatkowo możemy też mierzyć przepływ na fragmentach instalacji. Do tego typu pomiarów wykorzystujemy rurkę Pitota lub anemometry o średnicy około 14mm. Po nawierceniu otworu w kanale wentylacyjnym dokonujemy pomiaru, a następnie otwór szczelnie zaślepiamy ,aby nie powodować strat powietrza w instalacji.

Protokół i zalecenia

Każde tego typu pomiary kończą się protokołem z przeprowadzonego badania. Co w takim protokole powinno się znaleźć. Na początek podstawa prawna z przeprowadzonej kontroli. Jest nią najczęściej dokumentacja projektowa i przepisy prawa budowlanego, czasami rozszerzone o normy i ustalenia z inwestorem.

Drugim obowiązkowym elementem jest tabela wyników z pomiaru skuteczności wentylacji, zestawiona z wartościami projektowanymi oraz zaznaczoną odchyłką. Należy pamiętać , że wartości muszą mieścić się w ściśle określonych granicach nie tylko na pojedynczym punkcie, ale również na całej instalacji. Całość wyników należy koniecznie przeanalizować i wskazać zalecenia.

Zalecenia to zbiór niezbędnych prac koniecznych do wykonania w celu usunięcia niezgodności na instalacji. W zależności od ilości i wagi nieprawidłowości instalacja może zostać warunkowo dopuszczona do użytkowania. Podczas ,gdy usterki wpływają na pracę instalacji w sposób uniemożliwiający jej prawidłowe działanie, usterki usuwa się w trybie natychmiastowym.

Reasumując, pomiar skuteczności wentylacji jest oceną faktycznego stanu wentylacji. Należy mieć na uwadze, że jest to instalacja ,która z czasem ulega niemal zawsze rozregulowaniu. Przede wszystkim jest to wynikiem zmiany punktu pracy wentylatorów spowodowanej choćby przez zużycie części mechanicznych. Zdarza się również ingerencja osób trzecich jak również zwykłe awarie.